"Preferencje – czyli o tym, że ludzie mają różnie…” – czyli o typologii Insights Discovery (cz. III)
Model Insights Discovery™ oprócz 4 energii kolorystycznych bazuje na tzw. preferencjach jungowskich, które opisują odmienne tendencje w obszarze percepcji i podejmowania decyzji.
Jung pisze o 3 parach preferencji:
- Introwersja i Ekstrawersja - związane są z naszym reagowaniem na rzeczywistość oraz sposobem ukierunkowania i wyrażania naszej energii psychicznej
- Myślenia i Uczucia – odnoszące się do procesu podejmowania decyzji
- Doznania i Intuicja – dotyczące sposobu przyjmowania i przetwarzania informacji
Czym charakteryzują się poszczególne funkcje i jak je rozpoznać?
Introwersja i Ekstrawersja
Osoba introwertywna jest bardziej skoncentrowana na swoim wewnętrznym świecie. Poziom ekspresji emocji jest u niej dosyć niski. Cicha i spokojna, raczej utrzymuje dystans i sprawia wrażenie zamyślonej.
Introwertyk potrafi przez dłuższy czas koncentrowad się na jednej rzeczy. Lubi mied czas na gromadzenie danych i ich analizę. Nie lubi, gdy wokół zbyt dużo się dzieje, zachodzą częste zmiany i pojawia się pośpiech.
Osoba ekstrawertywna jest bardziej skierowana do świata zewnętrznego i ma wyższy poziom ekspresji. Zwykle jest aktywna i zaangażowana, dosyd dużo mówi i sprawia wrażenie ożywionej i pełnej emocji. Lubi pracować w grupie i gdy dużo wokół niej się dzieje.
Ekstrawertycy są postrzegani jako otwarci, spontaniczni i śmiali. Mają tendencje do rozwijania różnych zainteresowao i chętnie prezentują siebie i głośno komunikują pomysły. W działaniu - potrzebują zachęty ze strony otoczenia.
Uczucia i Myślenia – czyli „Serce i Rozum”
Skojarzenie z symbolami ze spotów reklamowych jest jak najbardziej adekwatne. Każdy z nich w symboliczny sposób oddaje sedno tej pary preferencji związanej z oceną i podejmowaniem decyzji.
Funkcja myślenia – pozwala na skupienie się na konkretnych informacjach i bezstronną analizę faktów, związana jest z obiektywną oceną, poprawnością i formalizmem.
Osoba, u której myślenie będzie funkcja dominującą – będzie
miała odruch zbierania danych, patrzenia na dany problem z różnych perspektyw i budowania związków przyczynowo – skutkowych. Przede wszystkim chce zrozumieć pewne zjawisk i procesy i w oparciu o zrozumienie i analizę – podjąć decyzję.
Kryterium priorytetowym będzie tu „prawdziwość”.
Osoba o dominującej funkcji „myślenia” potrafi zachować spokój nawet w trudnych, stresujących sytuacjach. Gdy ma odmienne zdanie – przedstawia je w otwarty i „twardy” sposób, wychodzi z założenia, że można współpracować z innymi, niezależnie od wzajemnych sympatii.
Funkcja uczuciowa – jest ściśle związana z emocjami i ich przeżywaniem. Osoba o dominującej funkcji uczuciowej jest empatyczna i potrafi wczuć się w sytuację innych osób. Dla niej barometrem sytuacji będą uczucia własne lub te, których doświadczają inni.
W działaniu może się hamować lub wycofywać, jeśli uzna że może urazić kogoś lub sprawić mu przykrość. Jest gotowa poświęcić swój własny komfort, aby zadowolić innych lub uniknąd konfliktu, co niestety może prowadzić do zaniedbania własnych potrzeb i frustracji.
Doznania i Intuicja
Funkcja doznań rozumiana jest jako koncentracja na konkretach i szczegółach. Postrzeganie rzeczowe i praktyczne, oczekiwanie na jasne i zwięzłe komunikaty.
Osoba o dominującej funkcji doznań – będzie skupiała się na tym co tu i teraz. Najważniejsze dla niej jest doświadczenie pochodzące ze zmysłów. Będzie przekonana do czegoś – czego sama doświadczy i sprawdzi osobiście. Konserwatywna i cierpliwa, ceni i szanuje wszelkie systemy oraz porządek. Lubi wykonywać zadania dające konkretne, wymierne rezultaty, raczej nie daje ponieść się marzeniom i wyobraźni.
Intuicja – to sposób postrzegania, który jest bardziej wizjonerski i abstrakcyjny. To postrzeganie całościowe i skojarzeniowe, wychodzące poza standardowy schemat i pełne inspiracji. Typ intuicyjny szuka znaczenia różnych doświadczeń i relacji między nimi.
Osoba o dominującej funkcji intuicji – wykorzystuje wyobraźnie i koncentruje się na przyszłości i tym co będzie wtedy możliwe. Nie lubi rutyny, angażuje się w wiele projektów naraz, z tym, że trudno jej określić priorytety. Bywa mniej świadoma upływu czasu – co źle wpływa na punktualność.
Zwykle jedna z funkcji dominuje u danej osoby, a druga jest w odwodzie. Dominująca funkcja determinuje sposób postrzegania i reagowania. Oczywiście tutaj też działa zasada – „lubienia podobieństw” – więc ludzie o podobnych preferencjach będą łatwiej się dogadywali i lepiej rozumieli. Może się oczywiście zdarzyć tak, że u kogoś obie tendencje danej preferencji występują w podobnym nasileniu, co potencjalnie spowoduje umiejętność wykorzystywania każdej z nich i większą elastyczność.